ျပည္သူ႔ ကဗ်ာဆရာႀကီး ပက္ဗလုိ နီ႐ူဒါ

ဝန္ခံျခင္း။ ။ကဗ်ာဆရာႀကီး နီ႐ူဒါ ရဲ့ ကဗ်ာ႐ွည္တပုဒ္ကုိ ကုိေအာင္သာငယ္ဘေလာ့မွာ ဖတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ကဗ်ာဆရာႀကီးအေၾကာင္းကုိ စိတ္ဝင္စားၿပီး ေမႊေႏွာက္႐ွာေဖြရင္း ေတြ႔႐ွိသမွ်ကို ဘာသာျပန္သိမ္းထားခ်င္တာနဲ႔ ဒီပုိ႔စ္ေလးေရးျဖစ္သြားတယ္။ ဓါတ္ပုံေတြကုိေတာ့ Pablo Neruda Foundation ကေနယူထားပါတယ္။ ဖတ္ၾကည့္က်ပါဦး။

ျပည္သူ႔ ကဗ်ာဆရာႀကီး ပက္ဗလုိ နီ႐ူဒါ

ေအးစက္တဲ့ ငါ့တိုင္းျပည္ကေလးမွာ……..သစ္ျမစ္ေတြကိုေတာင္ ငါခ်စ္တယ္။
တကယ္လို႕ အၾကိမ္ေပါင္း တေထာင္ ေသလို႕ရွိရင္………အဲဒီမွာပဲ ငါေသခ်င္တယ္။
တကယ္လို႕ အၾကိမ္ေပါင္း တေထာင္ ျပန္ေမြးရင္လည္း……………..အဲဒီမွာပဲ ငါေမြးခ်င္တယ္။

ပက္ဗလုိ နီ႐ူဒါ

ကဗ်ာဆရာႀကီး ပက္ဗလုိ နီ႐ူဒါ ကုိ ဂ်ဴလုိင္လ ၁၂ ရက္၊ ၁၉၀၄ ခုႏွစ္မွာ ခ်ီလီႏုိင္ငံ၊ ပါရာၿမိဳ႕ မွာ ေမြးဖြားခဲ့တယ္။ သူ႕ရဲ့ အမည္ရင္းကေတာ့ နာဖာလီ ရီကာတုိ ဘာဆုိေအလ္တုိ (Neftalí Ricardo Reyes Basoalto) ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ေရးသားခဲ့တဲ့ ကဗ်ာမ်ား၊ စာေပမ်ား ကုိ ဘာသာစကားမ်ဳိးစုံျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ဘာသာျပန္ဆုိ ထုတ္ေဝခဲ့တာကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ကဗ်ာ ဆရာႀကီး နီ႐ူဒါ ဟာ ၂၀ ရာစု ေခတ္တခုလုံးရဲ့ အႀကီးျမတ္ဆုံး နဲ႔ ၾသဇာအ႐ွိဆုံး ကဗ်ာဆရာတစ္ဦး ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်လုိ႔ရပါတယ္။

သူဟာ “Twenty poems of love and song of Despair” ကဲ့သုိ႔ေသာ ရာဂအသားေပး အခ်စ္ကဗ်ာမ်ား၊ အိပ္မက္စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ဆန္ေရးဖြဲ႕မႈ ကဗ်ာမ်ား “surrealism pomes” (၁၉၂၀ ဝန္းက်င္ခန္႔က ေရပန္းစားခဲ့ ေသာ စာေပဝါဒ)၊ သမုိင္းဆုိင္ရာ အတိတ္ျဖစ္ရပ္မ်ားကုိ ေရးဖြဲ႕ရေသာ ကဗ်ာ႐ွည္မ်ား “Historical epic” ႏွင့္ ဖုံးကြယ္မႈကင္းေသာ ႏုိင္ငံေရးေၾကညာစာတမ္းတုိ႔ကုိ သူရဲ့ အမ်ဴိးမ်ဴိးေသာ ကုိယ္ပုိင္ ေရးဟန္မ်ား နဲ႔ ေရးဖြဲ႔ခဲ့လုိ႔ ထင္႐ွားေက်ာ္ၾကားသူလည္းျဖစ္ပါတယ္။

သူဟာ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္မွာ စာေပဆုိင္ရာ ႏုိဘယ္ဆု ကုိ ရ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ ကုိလံဘီယာ ဝတၳဳေရးဆရာ မာကြီဇ္ (Gabriel Garcia Marquez)က ကဗ်ာ ဆရာႀကီး ပက္ဗလုိ နီ႐ူဒါ ကုိ “ဘာသာစကား အမ်ိဳးမ်ဳိးတုိ႔အတြက္ ၂၀ရာစုရဲ့ အေကာင္းဆုံး ကဗ်ာဆရာ” လုိ႔ေတာင္ ခ်ီးမြမ္းေျပာၾကားလုိက္ပါေသးတယ္။

ကဗ်ာဆရာႀကီးဟာ သူ႔ရဲ့ ဘဝတေလွ်ာက္လုံးမွာ သံတမန္ဆုိင္ရာ ရာထူးတာဝန္မ်ားျဖင့္ ႏုိင္ငံအသီးသီးတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့႐ုံသာမက ခ်ီလီႏုိင္ငံ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကုိယ္စားျပဳ ဥပေဒျပဳအထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ တာဝန္ကုိပါ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ ေ႐ွး႐ုိးစြဲ ျပင္းထန္သူ သမတ ဂုန္ဇာလီ ဗီဒီလာ (González Videla) အာဏာရ႐ွိလာတဲ့ေနာက္ ခ်ီလီႏုိင္ငံတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကုိ တရားမဝင္ဝါဒ အျဖစ္ေၾကာညာလုိက္ၿပီး ကဗ်ာဆရာႀကီး နီ႐ူဒါ ကုိ ဝရမ္းထုတ္ခါ လုိက္လံဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။

သူဟာ သူငယ္ခ်င္းေတြရဲ့ အကူအညီကုိရယူၿပီး တအိမ္ကေန တအိမ္ေ႐ြ႕ေျပာင္းရင္း အဖမ္းမခံရေအာင္ ပုန္းလွ်ဳိးကြယ္လွ်ဳိးေနခဲ့ရပါတယ္။ သူဟာ အိမ္တအိမ္ရဲ့ေျမေအာက္ခန္းထဲမွာ တစ္လတိတိ ပုန္းေအာင္းေနထုိင္ ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ေတာင္တန္းမ်ား ကုိျဖတ္ေက်ာ္ကာ အာဂ်င္တီးနားႏုိင္ငံဘက္သုိ႔ တိမ္းေ႐ွာင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ႏွစ္မ်ားမၾကာမီမွာေတာ့ ဆုိ႐ွယ္လစ္ဝါဒကုိ ေထာက္ခံသူ သမတ ဆာဗာေဒါ အယ္လန္ဒီ (Salvador Allende) ခ်ီလီႏုိင္ငံမွာ အာဏာရ႐ွိလာၿပီး ကဗ်ာဆရာ နီ႐ူဒါ ဟာ သမတ နဲ႔ အနီးကပ္အတူတြဲကာ အလုပ္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။


ငယ္ဘဝ။

နီ႐ူဒါ အေဖဟာ ရထားလမ္း အလုပ္သမားတဦးျဖစ္ၿပီး အေမကေတာ့ ေက်ာင္းဆရာမ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ အေမဟာ သူ႔ကုိေမြးၿပီး ၂ လအၾကာမွာ ဆုံးပါးသြားခဲ့ပါတယ္။ အေဖက ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ၿပီး သူ႔မွာ အေဖတူအေမကြဲ ညီေလးတေယာက္နဲ႔ ညီမေလးတေယာက္လည္း႐ွိပါတယ္။ သူ အေဖက သူကဗ်ာေတြ စာေတြေရးသားတာကုိ အားမေပးလုိ႔ နီ႐ူဒါ ဟာ သူ႔ရဲ့ ကေလာင္နာမည္ကုိ အမည္ရင္းျဖစ္တဲ့ နာဖာလီ ဘာဆုိလ္အယ္တုိ အမည္မခံပဲ ပက္ဗလုိ နီ႐ူဒါ ဆုိတဲ့ အမည္နဲ႔ စာေတြ၊ ကဗ်ာေတြ ကုိေရးသားခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ဘဝရဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ဒီကေလာင္အမည္ကုိ တရားဝင္ အမည္အျဖစ္ေျပာင္းလြဲခဲ့ပါတယ္။

သူဟာ ကဗ်ာကုိ ၁၀ႏွစ္သားအ႐ြယ္ကေလးဘဝမွာထဲက စတင္ေရးသားခဲ့သူပါ။ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္၊ အသက္ ၁၃ ႏွစ္အ႐ြယ္မွာ စကားေျပတပုဒ္ ကုိ ၿမိဳ႕နယ္ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာမွာပထမဆုံး ေဖၚျပခံခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္မွစတင္ၿပီး ကဗ်ာမ်ား၊ စာမ်ားကုိ ကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ ဆက္တုိက္ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ စန္တီေရဂုိၿမိဳ႔ ႐ွိ ခ်ီလီတကၠသုိလ္ မွာ ေက်ာင္းဆရာတေယာက္လုပ္ဖုိ႔ရည္႐ြယ္ၿပီး ျပင္သစ္ဘာသာကုိ ေလ့လာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ သူဟာ ေက်ာင္းမၿပီးခင္မွာပဲ ေက်ာင္းကထြက္ကာ အခ်ိန္ျပည့္ ကဗ်ာဆရာအျဖစ္ အသက္ေမြးဖုိ႔ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။

သူ႔စာေပ။

၁၉၂၃ ခုႏွစ္မွာ သူ႔ရဲ့ လကၤာ႐ွည္ေပါင္းခ်ဳပ္ “ဆည္းဆာ ရဲ့ စာမ်က္ႏွာမ်ား” (Book of Twilight) ကုိပထမဆုံးအႀကိမ္ ထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တႏွစ္ အၾကာမွာ “ အခ်စ္ကဗ်ာ ၂၀ ႏွင့္ တြယ္ရာမဲ့ ေတးခ်င္း” ( Twenty love songs and Desperate Song) သူ၏ ငယ္႐ြယ္စဥ္ဘဝ အခ်စ္ဇာတ္လမ္းမ်ားကုိ အေျခခံေရးဖြဲ႕ထားတဲ့ ကဗ်ာမ်ား ကုိဆက္တုိက္ထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ စာအုပ္ႏွစ္အုပ္စလုံးဟာ ဘာသာစကားေပါင္း မ်ားစြာ နဲ႔ ဘာသာျပန္ထုတ္ေဝခဲ့ရၿပီးေတာ့ သူ႔ရဲ့ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ အႏွပညာကုိ မွတ္တမ္းတင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

သူ႔ရဲ့ “အခ်စ္ကဗ်ာ ၂၀ ႏွင့္ တြယ္ရာမဲ့ေတးခ်င္း” စာအုပ္ဟာ ဆယ္စုႏွစ္တခုေက်ာ္မွ် စာအုပ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေရာင္းခ်ခဲ့ရၿပီး။ ကဗ်ာဆရာႀကီး နီ႐ူဒါ ကုိ ကမာၻေက်ာ္ေအာင္ျမင္ထင္႐ွားသူ ကဗ်ာဆရာတေယာက္အျဖစ္ကုိ ေရာက္႐ွိေစခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္ စာအုပ္ ၄၀ ေက်ာ္၊ ဘာသာျပန္စာအုပ္မ်ား ႏွင့္ ျပဇာတ္မ်ားကုိ ေရးဖြဲ႔ခဲ့ပါတယ္။

သူ႔ ႏိုင္ငံေရး အယူအဆ။

သူဟာ ခ်ီလီႏုိင္ငံတြင္းမွာေရာ ႏုိင္ငံရဲ့ျပင္ပမွာပါ ေအာင္ျမင္တဲ့ ကဗ်ာဆရာ အျဖစ္ကုိေရာက္ခဲ့ေပမဲ့ ေငြေၾကး က်ပ္တည္းမႈေၾကာင့္ ၁၉၂၇ ခုႏွစ္တြင္ ခ်ီလီႏုိင္ငံကခန္႔အပ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ေကာင္စစ္ဝန္ရာထူးကုိ လက္ခံၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာေနထုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွေျပာင္းေ႐ြ႕ၿပီး ကုိလံဘုိ၊ ဂ်ာဗား နဲ႔ စင္ကာပူ စတဲ့ေဒသေတြမွာ ေကာင္စစ္ဝန္ရာထူးကုိထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ဒီလုိ သံတမန္ေရးရာ အလုပ္တာဝန္ ထမ္း႐ြက္စဥ္ ကာလမ်ားမွာ ကဗ်ာေပါင္းမ်ားစြာကုိဖတ္႐ႈေလ့လာခဲ့ၿပီး၊ ကဗ်ာေရးဟန္ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ စမ္းသစ္တီတြင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ စမ္းသပ္မႈရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈအျဖစ္ ပထမဆုံး စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ဆန္ ေရးဖြဲ႕ဟန္ျဖင့္ေရးသားထားတဲ့ ကဗ်ာ႐ွည္ ေပါင္းခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ “Residencia en la tierra” ကုိေရးသားႏုိင္ခဲ့ၿပီး။ ေနာက္မ်ားမၾကာမီမွာေတာ့ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ကဗ်ာေရးဟန္ေတြျဖစ္လာပါတယ္။

နီ႐ူဒါ ဟာ အေ႐ွ႕ဖက္အာ႐ွနုိင္ငံမ်ားရဲ့ သံတမန္အရာ႐ွိတာဝန္ သက္တမ္းကုန္ဆုံးလုိ႔ ခ်ီလီနုိင္ငံကုိျပန္လည္ ေရာက္႐ွိလာၿပီးေနာက္ စပိန္ႏုိင္ငံ ဗြန္ႏုိစုိက္ရက္စ္ၿမိဳ႕ ႏွင့္ ဘာစီလုိနားၿမိဳ႕ေတြကုိ ေျပာင္းေ႐ြ႕တာဝန္ေပးျခင္းခံရ ျပန္ပါတယ္။ သူတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ ကာလမွာ စပိန္ႏုိင္ငံဟာ ျပည္တြင္းစစ္ဒဏ္ကုိ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ အဲဒီကာလေတြမွာ ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကုိသက္ဝင္ယုံၾကည္လာၿပီး ေနာက္ပုိင္း ဘဝ တေလွ်ာက္လုံး ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကုိပဲ ဆုပ္ကုိင္သြားခဲ့တယ္။

သူဟာ အဲဒီေခတ္ အခါက လက္ဝဲဝါဒကုိ သက္ဝင္ယုံၾကည္သူပညာတတ္မ်ားနည္းတူ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ မွ ဂ်ဳိးဇက္ဖ္ စတာလင္(Joseph Stalin) ကုိ ေလးစားသူတေယာက္လည္းျဖစ္ၿပီး နာဇီဝါဒကုိလည္း ဆန္႔က်င္သူ တေယာက္ လည္းျဖစ္တယ္။ စတာလင္အေၾကာင္းေရးဖြဲ႕တဲ့ ကဗ်ာမ်ား Canto a Stalingrado (1942) နဲ႕ Nuevo canto de amor a Stalingrado (1943) ကုိေရးဖြဲ႔ခဲ့တယ္။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ သူဟာ စတာလင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုခ်ီးျမွင့္ခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီႏွစ္မွာပဲ စတာလင္ ကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့ အတြက္ စတာလင္ တမ္းခ်င္း အလကၤာ (Ode to Joseph Stalin) ကုိေရးဖြဲ႕ခဲ့တယ္။သူဟာ ဆုိဗီယက္ေအာက္တုိဘာေတာ္လွန္ေရးရဲ့ေခါင္းေဆာင္ လီနင္ (Lenin) ကုိလည္း ေလးစားသူ တေယာက္ျဖစ္ၿပီး။ လီနင္ ဟာ ရာစုႏွစ္တခုလုံးရဲ့ အေတာ္ဆုံး ပုဂၢဳိလ္တေယာက္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သူကမွတ္ခ်က္ေပးခဲ့တယ္။

သူဟာ မတ္လ ၄ရက္၊ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္မွာ ခ်ီလီကြန္ျမဴနစ္ပါတီကုိယ္စားျပဳ ဥပေဒျပဳအထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေနရာေ႐ြးခ်ယ္ခံခဲ့ရၿပီး။ ေနာက္ ၄လ အၾကာမွာေတာ့ သူဟာ ခ်ီလီကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ့ ပါတီဝင္ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္မွာ သမတ ဂုန္ဇာလီ ဗီဒီလာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲဆြယ္ရာမွာ နီ႐ူဒါ ဟာ မဲဆြယ္ပြဲမ်ားရဲ့ မန္ေနဂ်ာအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ေပးခဲ့တယ္။ ခ်ီလီလက္ဝဲယိမ္းပါတီေတြက သမတေလာင္း ဗီဒီလာ ကုိေထာက္ခံ ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ သမတ ဂုန္ဇာလီ ဗီဒီလာ ဟာ အာဏာရ႐ွိၿပီးေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကုိ ဆန္႔က်င္ လာတယ္။

နီ႐ူဒါ ရဲ့ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ဘဝဟာ သတၱဳတြင္းအလုပ္သမားမ်ားရဲ့ သပိတ္ကုိ ေထာက္ခံမႈ ႏွင့္ သမတ ကုိ သတၱဳတြင္းအလုပ္သမားမ်ားအား ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္း ေထာင္ခ်မႈ တုိ႔အတြက္ ျပစ္တင္ေဝဖန္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပုိင္း မွာအဆုံးသတ္သြားခဲ့တယ္။ သမတဗီဒီလာ ဟာ နီ႐ူဒါ ကုိ ဖမ္းဝရမ္း ထုတ္ၿပီးဖမ္းခုိင္းခဲ့တဲ့ အျပင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကုိလည္း တရားမဝင္ပါတီ အျဖစ္ေၾကညာခဲ့တယ္။ သူဟာ ခ်ီလီႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ၁၃လေက်ာ္ ပုန္းေအာင္းေနထုိင္ခဲ့ၿပီး။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွာ ခ်ီလီႏုိင္ငံကေန အိမ္နီးခ်င္း အာဂ်င္တီးနားႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးတိမ္းေ႐ွာင္ ခဲ့ရတယ္။ ျပည္ပမွာ ၃ႏွစ္ၾကာ တိမ္းေ႐ွာင္ေနစဥ္ကာလမ်ားမွာ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား၊ တ႐ုပ္၊ အိႏိၲယ နဲ႔ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ တုိ႔ကုိလွည့္လည္ခရီးသြားခဲ့တယ္။

ေတာင္အေမရိတုိက္႐ွိ မက္ဆီကုိ နုိင္ငံမွာ ေနထုိင္စဥ္ “Canto General” ဟုေခၚတဲ့ အပုိင္း၁၅ ပိုင္းပါဝင္တဲ့ ကဗ်ာ႐ွည္မ်ား ကုိေရးသားခဲ့ၿပီး ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ မက္ဆီကုိ ႏုိင္ငံမွာပဲ ပထမဆုံးအႀကိမ္ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေဝခဲ့တယ္။ အဲဒီ စာအုပ္မွာ အပုိင္း၁၅ ပုိင္း ပါဝင္ၿပီး ကဗ်ာ႐ွည္ေပါင္း ၂၃၁ ပုဒ္ပါဝင္တယ္။ ကဗ်ာ႐ွည္ ၂၃၁ ပုဒ္ထဲက ၉ခုေျမာက္ျဖစ္တဲ့ “Let the Woodcutter Awaken” ကုိ ျမန္မာစာေရးဆရာ ျမသန္းတင့္က “သစ္ခုတ္သမားႏုိးၾကားေလာ့” ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ျမန္မာဘာသာသုိ႔ ျပန္ဆုိခဲ့ပါတယ္။ ဒီကဗ်ာကုိ နီ႐ူဒါ ဟာ ေတာင္အေမရိကတုိက္တေနရာမွာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ကေရးဖြဲ႔ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။



ျပည္ေတာ္ျပန္ ဘဝ။

၁၉၅၂ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ခ်ီလီႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလြဲေတြျဖစ္ၿပီး ဆုိ႐ွယ္လစ္ပါတီအားေကာင္းလာ တဲ့ေနာက္မွာ နီ႐ူဒါ ဟာ ခ်ီလီႏုိင္ငံကုိ ျပန္လာခဲ့တယ္။ အမိႏုိင္ငံကုိျပန္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သူဟာ ကမာၻသိေက်ာ္ၾကားတဲ့ ကဗ်ာဆရာဘဝနဲ႔ သံတမန္လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကုိတာဝန္ယူခဲ့ျပန္တယ္။ သူဟာ စစ္ေအးတုိက္ပြဲအတြင္း က်ဴးဘား၊ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ နဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔ ထိပ္တုိက္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ “Cuba Missile Crisis” က်ဴးဘားႏုိင္ငံညႈကလီးယားျပႆနာ အတြက္ အေမရိကန္တုိ႔ကုိ ျပတ္ျပတ္သားသားေဝဖန္ခဲ့ၿပီး ဗီယက္နမ္က်ဴးေက်ာ္စစ္ပြဲကုိလည္း အျပင္းထန္ဆုံး ႐ႈံခ်ခဲ့ သူတေယာက္လည္းျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ CIA အဖြဲ႕ရဲ့ အထူးေစာင့္ၾကည့္ခံရသူတဦးလည္းျဖစ္တယ္။ နီ႐ူဒါ ဟာ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ႏုိဘယ္စာေပဆု အတြက္လ်ာထားခံခဲ့ရၿပီး အေမရိကန္လက္ေအာက္ခံ ကြန္ျမဴနစ္ဆန္က်င္ေရးအဖြဲ႕အစည္းတခုရဲ့ ကန္႔ကြက္မႈ ေၾကာင့္ ႏုိဘယ္ဆုနဲ႔ ေဝးခဲ့ရပါတယ္။

၁၉၆၆ ခုႏွစ္မွာ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ စာေရးဆရာမ်ားညီလာခံတက္ေရာက္ဖုိ႔ ဖိတ္ၾကားခံ ခဲ့ရေပမဲ့။ သူ႔ကုိ ကြန္ျမဴနစ္တေယာက္ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ နီ႐ူဒါ ဟာ အဲဒီေခတ္အခါက သက္႐ွိထင္႐ွား႐ွိေနတဲ့ လက္ဝဲယိမ္းပညာတတ္ကဗ်ာဆရာ တေယာက္
အျဖစ္လည္း ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။

သူ ၏ အခ်စ္။

အခ်စ္ကဗ်ာေတြ အေရးေကာင္း အဖြဲ႔ေကာင္းတဲ့ ကဗ်ာဆရာႀကီးရဲ့ ဘဝမွာ ကုိယ္ေတြ႔အခ်စ္ဇာတ္လမ္းမ်ားစြာ႐ွိခဲ့ ပါေသးတယ္။ သူဟာ သူ႔ခ်စ္သူမိန္းမပ်ဴိေလး ေတြ ရဲ့ အေၾကာင္းကုိ သူ႔ရဲ့အခ်စ္ကဗ်ာမ်ားထဲမွာ ထည့္သြင္း ေရးသားေလ့႐ွိပါတယ္။

နီ႐ူဒါ ျမန္မာျပည္ကုိ သံတမန္ရာထူးျဖင့္ သြားေရာက္အမႈထမ္း႐ြက္ခဲ့စဥ္တုန္းက ျမန္မာ အမ်ဴိးသမီးတေယာက္ နဲ႔ ခ်စ္ႀကိဳးသြယ္ခဲ့ဖူးတယ္။ “Josie Bliss” လုိ႔ အမ်ားကေခၚၿပီး အဂၤလိပ္လုိ အၿမဲဝတ္စားတတ္တဲ့ မိန္းမပ်ဳိေလး ကုိ နီ႐ူဒါ က ျမန္မာက်ားသစ္မေလးလုိ႔ ခ်စ္စႏုိးနဲ႔တင္စားေလ့႐ွိပါတယ္။ သူနဲ႔ ျမန္မာမိန္းမပ်ဳိ တု႔ိရဲ့ ခ်စ္ဇာတ္လမ္းဟာ မိန္းမပ်ဳိေလးရဲ့ နီ႐ူဒါအေပၚ သဝန္တုိမႈေၾကာင့္ေသြးေအးခဲ့ရပါတယ္။ နီ႐ူဒါ ဟာ သူ႔ရဲ့ “အခ်စ္ကဗ်ာ ၂၀ ” ထဲမွာ အဲဒီ မိန္းမပ်ဳိေလး အေၾကာင္းစပ္ဆုိခဲ့တ့ဲကဗ်ာမ်ား အထဲက “Tango del Viudo” ဟာလည္း တပုဒ္အပါအဝင္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္အထိတာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တယ္။

သူ႔ရဲ့ ပထမဆုံး ဇနီး မာရီယာ (Maria Antonieta Haagenar)ကုိ ဂ်ာဗား မွာေတြ႔ခဲ့ၿပီး။ ၁၉၃၀ ဒီဇင္ဘာလ မွာ သူမနဲ႔ လက္ထပ္ ခဲ့ပါတယ္။ ပထမဇနီး မာရီယာ နဲ႔ သမီးတေယာက္႐ွိခဲ့ၿပီး နာဇီအုပ္စုိးတဲ့ ကာလအတြင္းမွာ ဆုံးပါးသြားခဲ့ပါတယ္။ နီရူဒါ ဟာ သူ႔ ပထမဇနီး န႔ဲ တရားဝင္မကြာ႐ွင္းရေသးခင္မွာ စပိန္ႏုိင္ငံမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဥ္ကာလအတြင္း သူ႔ထက္ အသက္ ၂၀ႏွစ္ ႀကီးတဲ့ အာဂ်င္တီးနား အမ်ဳိးသမီး ဒီလီယာ ကာရီလ္ (Delia del Carril) နဲ႔ ခ်စ္ဇာတ္လမ္းစတင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၃၆ မွာေတာ့ ပထမဇနီးကုိ ကြာ႐ွင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ကာရီလ္ နဲ႔ တရားဝင္လူသိ႐ွင္ၾကားတြဲခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၃ မွာေတာ့ ကာရီလ္ နဲ႔ တရားဝင္လက္ထပ္ခဲ့ပါတယ္။ (ဒါေပမဲ့ အဲဒီလက္ထပ္မႈကုိ ခ်ီလီႏုိင္ငံက တရားမဝင္ဘူးလုိ႔ ေနာက္ပုိင္းေၾကညာခဲ့တယ္။)

၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ပါရီ ကုိ အသြားမွာ ေနာက္ဆုံးဇနီးျဖစ္လာမဲ့ ခ်ီလီအဆုိေတာ္ မာလ္တီဒယ္ (Matilde Urrutia)နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ့ အခ်စ္ဇာတ္လမ္းဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ပုိမုိခုိင္ၿမဲလာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ မွာေတာ့ နီ႐ူဒါ ဟာ ဒုတိယဇနီးသည္နဲ႔ ျပတ္စဲခဲ့ၿပီး မာလ္တီဒယ္ နဲ႔အတူေနထုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္မွာ မာလ္တီဒယ္ ကုိ တတိယ ဇနီးအျဖစ္ တရားဝင္လက္ထပ္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ကြယ္လြန္ခ်ိန္ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ အထိ တတိယဇနီးႏွင့္ အတူေနထုိင္ သြားခဲ့ပါတယ္။


ဘဝရဲ့ ေနာက္ဆုံး အခ်ိန္မ်ား။

နီ႐ူဒါ ဟာ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္မွာေတာ့ သူေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားခဲ့ရတဲ့ စာေပဆုိင္ရာ ႏုိဘယ္ဆုကုိ အတုိက္အခံမ်ားၾကားထဲ မွ ရ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ ပထမေတာ့ ႏုိဘယ္ဆုေ႐ြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ကုိ သူရဲ့ အတိတ္က စတာလင္ဝါဒေထာက္ခံခဲ့မႈ အေပၚကန္႔ကြက္မႈေတြ႐ွိခဲ့ေပမဲ့ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ ကဗ်ာဆရာႀကီး နီ႐ူဒါ ကုိေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။

ကဗ်ာဆရာႀကီးဟာ သူခ်စ္ျမတ္ႏုိးတဲ့ ခ်ီလီႏုိင္ငံ၊ စန္တီေရဂုိၿမိဳ႕ မွာ ၁၉၇၃၊ စက္တင္ဘာလ ၂၃ရက္ေန႔မွာ ႏွလုံးေရာဂါနဲ႔ ကြယ္လြန္အနိစၥ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ရဲ့ အသုဘ အခန္းအနားကုိလူေပါင္းမ်ားစြာ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အသုဘအခန္းအနားကေန အစုိးရအေျပာင္းအလြဲအတြက္ ဆႏၵျပပြဲျဖစ္ခဲ့လုိ႔ ရဲမ်ားနဲ႔ ႏွိမ္နင္းခဲ့ရပါတယ္။ ခ်ီလီႏိုင္ငံျပည္သူမ်ားဟာ ကမာၻေက်ာ္ကဗ်ာဆရာႀကီး ပက္ဗလုိ နီ႐ူဒါ အတြက္ နေျမာတသစြာ ငုိေႂကြးခဲ့ က်ပါတယ္။


စုိးသင့္ေဆြ

ႏုိဝင္ဘာလ ၂၀၊ ၂၀၀၈
ဘာသာျပန္ၿပီးခ်ိန္ ညေန ၆း၃၈ မိနစ္။



References : Pablo Neruda - Wikipida the free encyclopedia.
Pablo Neruda Foundation.

For Extra Reading: http://www.mizzimaburmese.com(ၿငိမ္းေဝ-ဧရာဝတီျမစ္ကမ္းေပၚမွာသူ႕ဘဝစခဲ့ တယ္)